Voorwaarden voor een arbeidskaart in het Brussels Hoofdstedelijk gewest

Er wordt voorrang gegeven aan de bestaande arbeidsmarkt. Dit wordt in de praktijk gebracht door de voorwaarde van het arbeidsmarktonderzoek.

Het arbeidsmarktonderzoek houdt in dat een werkgever in Brussel slechts een buitenlandse werknemer tewerk mag stellen als het niet mogelijk is om binnen een redelijke termijn onder de werknemers die al op onze arbeidsmarkt aanwezig zijn, iemand te vinden die, al dan niet na het volgen van de nodige opleiding, geschikt is om de openstaande vacature binnen een redelijke termijn in te vullen.

De arbeidsmarkt wordt ruim bekeken: de arbeidsmarkt van België, maar ook die van de lidstaten van de Europese Economische Ruimte (de EU-landen aangevuld met IJsland, Noorwegen en Liechtenstein.

Uitzonderingen

• De bevoegde overheid kan een afwijking toestaan in 'individuele behartenswaardige gevallen, om economische of sociale redenen'.
• Je bent vrijgesteld van arbeidmarktonderzoek. Bijvoorbeeld hooggeschoolden, leidinggevenden,...
• Als je langdurig ingezetene bent die tijdens een tweede verblijf in België een knelpuntberoep komt uitoefenen, ben je vrijgesteld van deze vereiste.

In de praktijk weigert de administratie bijna automatisch elke aanvraag voor een werknemer die niet behoort tot een van de vrijgestelde categorieën van het arbeidsmarktonderzoek. Pas nadat beroep aangetekend wordt, zal Actiris een grondig onderzoek naar de arbeidsmarkt doen. Na dat onderzoek wordt voor bepaalde knelpuntberoepen een arbeidskaart en arbeidsvergunning toegekend.

Wanneer de werknemer onderdaan is van een land waarmee België een internationale overeenkomst heeft afgesloten (zie verder), zal de gewestelijke administratie zelf het arbeidsmarktonderzoek doen.

Je werkgever kan maar een arbeidskaart en arbeidsvergunning voor je aanvragen als je nog in het buitenland bent. Zo wil men vermijden dat vreemdelingen naar België komen om er werk te zoeken.

Je moet vanuit het buitenland een Belgische werkgever vinden die jou wil tewerkstellen. Deze werkgever vraagt een arbeidskaart en arbeidsvergunning aan. De werkgever heeft de taak jou de arbeidskaart in het buitenland op te sturen. Met de arbeidskaart kan je een visum aanvragen om naar België te komen.

Uitzonderingen

Heb je al een verblijfsrecht van meer dan 3 maanden in België, bijvoorbeeld als gezinshereniger, dan kan voor jou wel arbeidskaart en arbeidsvergunning vanuit België worden aangevraagd. Je zet je verblijfsrecht dan om in een verblijf als arbeidsmigrant. Dit heet statuutswijziging. 

Daarnaast is deze voorwaarde ook niet van toepassing:

• Als je bent vrijgesteld van arbeidsmarktonderzoek, ben je ook vrijgesteld van deze voorwaarde. Bijvoorbeeld hooggeschoolden, leidinggevenden,...
• Als je langdurig ingezetene bent die tijdens een tweede verblijf in België een knelpuntberoep komt uitoefenen, ben je vrijgesteld van deze vereiste. 

In die gevallen kan de werkgever voor jou een arbeidskaart en arbeidsvergunning aanvragen, ook al ben je al in België. Je moet wel een wettig kort of lang verblijf in België hebben. Als je in illegaal verblijf bent, kan de werkgever voor jou geen arbeidskaart en arbeidsvergunning aanvragen.

Tussen jou en de werkgever moet een model-arbeidsovereenkomst gesloten zijn die enkele specifieke vermeldingen bevat. Het gaat om vermeldingen die niet voorkomen in een gewone arbeidsovereenkomst (bijvoorbeeld reiskosten tot België zijn voor rekening van de werkgever).

Voor au-pairjongeren en schouwspelartiesten werden speciale modelovereenkomsten opgesteld.

Op de website van de Brusselse dienst economische migratie vind je deze modelovereenkomsten terug.

Uitzonderingen

• Ook van deze voorwaarde kan de bevoegde overheid in individuele behartenswaardige gevallen afwijken.
• Als je bent vrijgesteld van arbeidsmarktonderzoek, ben je ook vrijgesteld van deze voorwaarde. Bijvoorbeeld hooggeschoolden, leidinggevenden, ...
• Als je langdurig ingezetene bent die tijdens een tweede verblijf in België een knelpuntberoep komt uitoefenen, ben je vrijgesteld van deze vereiste. 

Als je voor de eerste keer in België werkt, moet een geneeskundig getuigschrift van arbeidsgeschiktheid worden toegevoegd. Het getuigschrift moet verklaren dat 'niets erop wijst dat de werknemer wegens zijn gezondheidstoestand, in de nabije toekomst, arbeidsongeschikt zal worden'.

Het getuigschrift mag niet ouder zijn dan 3 maanden.

Het getuigschrift uit het buitenland moet opgesteld worden door een arts die erkend is door de Belgische diplomatieke of consulaire post. Eventueel moet het getuigschrift beëdigd vertaald worden in een van de talen van het gewest waar je werkgever de arbeidskaart aanvraagt.

Een modelformulier is beschikbaar op de website van de Brusselse dienst economische migratie.

Uitzonderingen

Je moet het geneeskundig getuigschrift niet voorleggen:

• bij een hernieuwingsaanvraag
• als je al minstens 2 jaar wettig in België verblijft op het moment van de aanvraag
• als je een gespecialiseerde technieker bent
• als je een specifieke beroepsopleiding komt volgen 

Deze voorwaarde is eigenlijk een weigeringsgrond. 

Je maandloon moet je in staat stellen om in jouw levensonderhoud en dat van je gezin te voorzien. Je moet dus minstens het gemiddeld gewaarborgde maandelijks minimuminkomen verdienen. Dit loon is vastgelegd in de collectieve arbeidsovereenkomst nr. 43/17 van 26 maart 2024 betreffende de waarborg van een gemiddeld minimummaandinkomen.

Vanaf 1 april 2024 bedraagt dit gemiddeld gewaarborgde maandelijks minimuminkomen 2.029,88 euro bruto.

Dit is een ondergrens: als er in jouw sector andere barema’s gelden, zijn deze van toepassing.

Opmerking: De administratie past deze weigeringsgrond streng toe. 

Ook al is aan alle toekenningsvoorwaarden voldaan, dan nog zal de administratie de aanvraag voor de arbeidskaart en arbeidsvergunning weigeren in de volgende gevallen:

• Je verdient minder dan het minimum maandloon. Je maandloon stelt je niet in staat om in jouw levensonderhoud en dat van je gezin te voorzien.
• De aanvraag bevat onvolledige of onjuiste gegevens.
• De tewerkstelling is strijdig met de openbare orde of de openbare veiligheid.
• De tewerkstelling is strijdig met de wetten en reglementen, internationale overeenkomsten of akkoorden inzake de indienstneming en de tewerkstelling van buitenlandse werknemers.
• Redenen van openbare orde of openbare veiligheid die gebaseerd zijn op het persoonlijk gedrag van de werknemer maken de weigering noodzakelijk.
• De werkgever respecteert de wettelijke en de reglementaire verplichtingen betreffende de tewerkstelling van werknemers niet.
• De tewerkstelling geschiedt niet overeenkomstig de loon- en andere arbeidsvoorwaarden die voor de tewerkstelling van Belgische werknemers gelden.
• Op het ogenblik van de indiening van de aanvraag is het recht op of machtiging tot verblijf van de betrokken buitenlandse werknemer het voorwerp van een negatieve beslissing, die niet het voorwerp is van een opschortend beroep of die niet door de rechter werd opgeschort.