Bijzondere verblijfsprocedure voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen

In het kort

Niet-begeleide minderjarige vreemdelingen (NBMV) hebben nood aan extra bescherming. Daarom bestaat er voor hen een bijzondere verblijfsprocedure. De voogd start die op bij de Cel Kwetsbaren van Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ). Het doel van de procedure is het bepalen van een duurzame oplossing in het hoger belang van het kind. Het is belangrijk dat je de bijzondere verblijfsprocedure zo snel mogelijk opstart, want het lang kan duren om een duurzame oplossing te vinden.

Naast de bijzondere verblijfsprocedure kan je als NBMV ook andere verblijfsprocedures opstarten. 

Wie kan beroep doen op de bijzondere verblijfsprocedure?

Alleen als de dienst Voogdij je als NBMV heeft geïdentificeerd, kan je de bijzondere verblijfsprocedure voor NBMV's opstarten. Die bijzondere verblijfsprocedure werd in het leven geroepen, omdat je als NBMV extra bescherming nodig hebt.

Je kan de bijzondere verblijfsprocedure ook nog opstarten als je al internationale bescherming (asiel) hebt aangevraagd of een andere verblijfsprocedure bent begonnen. Je mag vrij kiezen welke verblijfsprocedure of -procedures je opstart.

Als niet-begeleide Europese minderjarige (NBEM), kan je géén beroep doen op de bijzondere verblijfsprocedure.

Hoe verloopt de procedure?

De voogd heeft een belangrijke proactieve rol in deze procedure.

Je voogd moet voor jou een schriftelijke aanvraag voor de bijzondere verblijfsprocedure indienen bij Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ).

De aanvraag bevat:

  • de persoons- en adresgegevens van je voogd en van jezelf
  • een kopie van je nationaal paspoort of gelijkgestelde reistitel. Als je dat niet hebt, probeert je voogd dat te bekomen.
  • het adres waar de oproep voor het verhoor naartoe moet worden gestuurd
  • de vraag om bijstand van een tolk en de vermelding van de taal
  • de stappen die jouw voogd ondernam bij je familieleden en kennissen in je land van oorsprong of in het gastland waar je verbleef, en de resultaten daarvan
  • alle documenten die de waarachtigheid van elementen uit je aanvraag onderbouwen

Dat staat in artikel 110 sexies Verblijfsbesluit.

DVZ neemt een verhoor van je af, in aanwezigheid van:

  • je voogd
  • een tolk, als je dat wil en
  • een advocaat, op vraag van je voogd

Het doel van het verhoor is het vinden van een duurzame oplossing voor jouw verblijf.

DVZ kan na individueel onderzoek beslissen dat de duurzame oplossing bestaat uit:

  • terugkeer naar je land van herkomst of waar je een wettig verblijf hebt,of
  • een gezinshereniging met je ouders in het land waar zij legaal verblijven. Dat is de voorkeursoptie.

Je voogd krijgt in die gevallen een bevel tot terugbrenging (een bijlage 38). Daartegen kan je binnen 30 dagen een beroep indienen bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen.

Als er nog geen duurzame oplossing bepaald kon worden, dan geeft DVZ de instructie aan je gemeente om een attest van immatriculatie (AI) met een geldigheidsduur van 6 maanden af te leveren. 

Bovenstaande staat in artikel 61/18 Verblijfswet (Vw) en in artikel 110undecies Verblijfsbesluit (Vb).

Is er binnen het half jaar nog geen duurzame oplossing voor je gevonden? Dan kan je voogd, 1 maand voor de vervaldag van je AI, een voorstel van duurzame oplossing indienen bij DVZ. 

De volgende gegevens en documenten moeten voorgelegd worden:

  • het voorstel voor een duurzame oplossing
  • alle documenten die jouw gezinssituatie toelichten
  • elk element dat met jouw specifieke situatie verbonden is
  • de bewijzen van je regelmatig schoolbezoek

DVZ kan een nieuw verhoor afnemen, maar kan ook op basis van bovenstaande documenten een beslissing nemen.

Als er dan nog steeds geen duurzame oplossing bepaald kan worden, dan wordt het AI (attest van immatriculatie) met 6 maanden verlengd.

Bovenstaande regeling staat in artikel 61/19 Vw.

Welke beslissing krijg je?

Je kan een voorlopige, tijdelijke of definitieve verblijfsbescherming krijgen. Dat hangt af van de duurzame oplossing.

Tijdens het onderzoek naar de duurzame oplossing krijg je een voorlopig verblijfsdocument: het attest van immatriculatie (AI). Je blijft in het bezit van een AI zolang het onderzoek naar de duurzame oplossing loopt.

Voordat DVZ beslist dat de duurzame oplossing in het buitenland ligt, via gezinshereniging met je ouders of via een terugkeer, moet DVZ met een aantal zaken rekening houden en ook een aantal garanties nagaan. DVZ moet rekening houden met het voorstel tot duurzame oplossing van de voogd, en met het hoger belang van het kind. DVZ moet ook eerst garanties op opvang en tenlasteneming krijgen. (Artikel 74/16 Vw.)

Als DVZ na individueel onderzoek beslist dat de duurzame oplossing bestaat uit:

  • terugkeer naar je land van herkomst of waar je een wettig verblijf hebt, of
  • een gezinshereniging met je ouders in het land waar zij legaal verblijven, 

dan krijgt je voogd een bevel tot terugbrenging (een bijlage 38). Hiertegen kan je binnen 30 dagen een beroep indienen bij de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen.

Beslist DVZ dat de duurzame oplossing voor jou een verder verblijf in België is? Dan krijg je een tijdelijke machtiging tot verblijf. Dat is een elektronische A kaart afgeleverd voor 1 jaar.

De voogd moet de verlenging van de A kaart aanvragen. Na 3 jaar elektronische A kaart krijg je een verblijfsrecht van onbeperkte duur. Dat is een elektronische B kaart.

Je moet daarvoor wel je nationaal paspoort voorleggen. Als dat niet kan, moet je voogd alle officiële documenten afkomstig van de bevoegde buitenlandse overheden voorleggen die aantonen dat er stappen ondernomen werden om je identiteit aan te tonen. (artikel 61/20 Vw en artikel 110decies Verblijfsbesluit (Vb))

Verlenging A kaart

1 maand voor de vervaldag van je elektronische A kaart bezorgt je voogd aan DVZ de documenten die betrekking hebben op jouw levensproject in België. Het gaat om:

  • documenten in verband met jouw gezinssituatie
  • elk element dat met jouw specifieke situatie is verbonden
  • de bewijzen van je regelmatig schoolbezoek
  • het bewijs van je kennis van één van de 3 landstalen

Dat staat in artikel 61/21 Vw.

DVZ beslist dan of het je verblijfsrecht verlengt.

Verblijfsrecht van onbeperkte duur na 3 jaar A kaart

Na 3 jaar vanaf de toekenning van de eerste elektronische A kaart, krijg je, voor zover je nog minderjarig bent, een verblijfsrecht van onbeperkte duur. Dat is een elektronische B kaart. Tenzij de minister gemotiveerd beslist om jou die machtiging niet toe te kennen. (artikel 61/23 Vw.)

Wat bij fraude?

DVZ kan je een bevel om het grondgebied te verlaten (BGV) geven wanneer je:

  • valse of misleidende informatie hebt gegeven
  • valse of vervalste documenten gebruikte voor de verlenging van je verblijfsrecht
  • fraude pleegde of andere onwettige middelen gebruikte om als minderjarige door te gaan

DVZ kan de invulling van de duurzame oplossing die voor je verblijf gezocht werd wijzigen als:

  • blijkt dat je misleidende of valse informatie meedeelde of
  • valse of vervalste documenten bezorgde of
  • je fraude pleegde of andere onwettige middelen gebruikte om je gezinssituatie of specifieke situatie als NBMV aan te tonen. De DVZ houdt rekening met het feit of het je voogd of jijzelf was die de valse informatie of vervalste documenten heeft gebruikt.

Dat staat in artikel 61/22 Vw.

Wat als je meerderjarig wordt en je nog geen verblijf van onbeperkte duur hebt?

Als je 18 bent geworden, dan kan je geen beroep meer doen op de bijzondere verblijfsprocedure voor NBMV's.

Als je nog geen A kaart, maar wel een AI hebt wanneer je 18 wordt, wordt het onderzoek naar de duurzame oplossing stopgezet. Je dossier wordt niet automatisch overgemaakt aan het bureau Lang Verblijf van DVZ. Je kan wel zelf bekijken of je aan de voorwaarden voldoet en of het nuttig is om een aanvraag tot humanitaire regularisatie (9bis) in te dienen.

Wanneer je je laatste A kaart krijgt voordat je 18 jaar wordt, dan brengt DVZ je op de hoogte van de voorwaarden die vervuld moeten worden om een nieuwe verblijfsmachtiging te krijgen als meerderjarige. (artikel 61/24 Vw.)

In de praktijk wordt het dossier automatisch overgemaakt aan het Bureau Lang verblijf van DVZ. Je moet dus geen aparte aanvraag voor humanitaire regularisatie (9bis) indienen eens je meerderjarig wordt. DVZ beslist geval per geval wat de voorwaarden tot verder vernieuwen van je verblijf zijn. Onderwijs volgen of werken zijn daarbij belangrijke elementen.

Een vernieuwing van je A kaart is in principe voor 1 jaar. Daarna zal er opnieuw een evaluatie van de voorwaarden gebeuren en kan je kaart opnieuw vernieuwd worden.

In de praktijk geeft DVZ je 5 jaar na de afgifte van je eerste elektronische A kaart een verblijfsrecht van onbeperkte duur. Dat is een elektronische B kaart.