Opstart verzoek om internationale bescherming

'Update'

Momenteel kan iedereen die zich aanbiedt bij DVZ dezelfde dag nog een verzoek om internationale bescherming opstarten. Dit kan steeds veranderen. Indien DVZ niet iedereen meteen kan registreren geeft men een (gekleurd) papier mee. Dit papier geeft aan op welke dag je kan terugkeren. 

Opgelet! Je hebt recht op opvang vanaf het doen van je verzoek om internationale bescherming. De Belgische overheid legt dit recht naast zich neer voor alleenstaande mannen. Het is dus mogelijk dat je na de opstart van je verzoek om internationale bescherming geen opvang toegewezen krijgt. Meer informatie vind je op onze pagina's over materiële opvang

In het kort

Een verzoek om internationale bescherming begint bij de dienst vreemdelingenzaken.

  • De eerste fase bestaat uit het doen, registreren en indienen van het verzoek om internationale bescherming. Deze drie stappen vallen in de praktijk samen.
  • De tweede fase bestaat uit een klein voorbereidend interview bij de dienst vreemdelingenzaken. 

Indien nodig wordt een Dublin-onderzoek gevoerd. Zodra alles achter de rug is en het dossier administratief klaar is, wordt het overgedragen aan het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen, dat zal beslissen over het al dan niet toekennen van een beschermingsstatus.

Opgelet! Bij een 'volgend verzoek' om internationale bescherming verloopt de procedure op bepaalde punten anders dan bij een eerste verzoek om internationale bescherming. In dit geval wordt een ontvankelijkheidsprocedure gevolgd. Voor meer informatie hierover kan je terecht op onze pagina over de bijzondere procedures

Je doet je verzoek om internationale bescherming in persoon bij de dienst vreemdelingenzaken.
Dit kan elke werkdag om 8u30 op het adres:

Pachecolaan 44, 1000 Brussel - Cube

In het weekend en op feestdagen is de dienst gesloten. 

Het doen, registreren en indienen van het verzoek om internationale bescherming vallen in de praktijk samen.

1. Doen

Het doen van een verzoek om internationale bescherming is het mondeling te kennen geven dat je een verzoek om internationale bescherming wenst in te dienen. 

De termijn voor het doen van een verzoek om internationale bescherming is:

  • Onmiddellijk of binnen 8 werkdagen na je illegale binnenkomst in België
  • Voordat je kort verblijf van minder dan drie maanden beëindigd is
  • Binnen de 8 werkdagen nadat je verblijf van meer dan drie maanden beëindigd is
  • Onmiddellijk bij je poging tot illegale binnenkomst aan de grens

Normaal gesproken kan het niet tijdig doen van een verzoek beschouwd worden als een indicatie van een risico op onderduiken of kan het leiden tot een versnelde procedure. Dit wordt in de praktijk niet toegepast. 

2. Registreren

​​​​​​​​​​​​​​Bij het registreren van je verzoek om internationale bescherming wordt jouw mondeling verzoek schriftelijk vastgelegd. DVZ heeft hiervoor drie werkdagen de tijd. Deze termijn kan oplopen tot tien werkdagen bij een verhoogde instroom. 

Tijdens deze fase worden volgende stappen doorlopen:

  • Veiligheidscontrole
  • Identificatie: registratie naam, geboortedatum, nationaliteit
  • Overmaken stukken: Er wordt een kopie genomen van de identiteitsdocumenten. Sinds 2019 worden de originele identiteitsdocumenten niet meer in bewaring genomen. Dit werd bevestigd door een arrest van het Grondwettelijk Hof: GwH arrest nr. 23/2021 (B.22 – B.23) (vernietigt artikel 48/6, §2, lid 1 en lid 4 Vw). 
  • Er wordt gepeild naar eventuele 'bijzondere procedurele noden': In de praktijk vraagt men hier pas naar tijdens het voorbereidende interview van de Dienst Vreemdelingenzaken
  • Afname biometrische gegevens (foto en vingerafdrukken): De vingerafdrukken worden onder meer gebruikt om te onderzoeken welke lidstaat bevoegd is voor de behandeling van het verzoek om internationale bescherming. Meer informatie vind je op onze pagina over het Dublin onderzoek.
  • Overhandiging van informatiebrochures

3. Indienen 

Bij het indienen maakt de Dienst vreemdelingenzaken je dossier administratief klaar voor overdracht aan het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS).

Dit moet onmiddellijk, zo snel mogelijk of maximum 30 dagen na het doen van het verzoek gebeuren.
In de praktijk valt dit samen met het doen/registreren van het verzoek. 

Tijdens deze fase worden volgende stappen doorlopen:

  • Taalkeuze

​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​Je ondertekent een formulier van taalkeuze. Als je aangeeft geen tolk nodig te hebben, kan je kiezen tussen het Frans of het Nederlands als proceduretaal.

Als je kiest voor de bijstand van een tolk, dan beslist de DVZ of het dossier aan de Nederlandse of Franse taalrol wordt toegekend. Je hebt hier geen inspraak in en er is geen beroep mogelijk tegen deze beslissing.

Vanaf de taalkeuze ligt de taalrol voor de rest van de procedure vast. Dat betekent dat alle officiële documenten over de asielprocedure (oproepingen, beslissingen) in de gekozen of toegewezen taal worden opgesteld. En dat ook de procedure (onderhoud, zittingen, etc.) bij DVZ, het CGVS, de Raad voor Vreemdelingenbetwistingen (RvV) en de Raad van State in die taal wordt gevoerd.

Ook voor eventuele volgende verzoeken, blijft deze taalkeuze gelden.

  • Keuze woonplaats

Je moet als verzoeker om internationale bescherming een woonplaats kiezen. DVZ en het CGVS versturen de oproepingen, vragen om inlichtingen en kennisgevingen naar dat adres. Je woonplaats kiezen doe je best per aangetekende brief, dit aan zowel DVZ als het CGVS. Je kan daarvoor best het standaardformulier gebruiken dat ter beschikking wordt gesteld op de website van DVZ.  Elke latere adreswijziging moet je ook onmiddellijk, en opnieuw per aangetekende brief, aan zowel DVZ als het CGVS doorgeven.

Het gekozen adres moet niet noodzakelijk samenvallen met het adres waar je werkelijk verblijft. Het kan bijvoorbeeld ook het adres van de advocaat zijn. Je moet er wel voor zorgen dat je onmiddellijk op de hoogte gebracht wordt als er poststukken toekomen op dat adres.

Als je geen adres opgeeft, dan word je geacht woonstkeuze te doen op het adres van het CGVS te Brussel. Zolang je geen ander adres van woonstkeuze doorgeeft, zal DVZ alle officiële documenten die aan jou gericht zijn naar het CGVS sturen, waar je ze moet afhalen. Het CGVS zal je niet verwittigen wanneer er post is aangekomen. Je moet dat dus zelf in de gaten houden.

  • bijlage 26 en inschrijving in het wachtregister

Je identiteitsgegevens worden genoteerd in de bijlage 26 en in het wachtregister.

Kijk goed na of je identiteitsgegevens en de gegevens van de burgerlijke stand correct zijn. Als de gegevens fout zijn genoteerd, dan heb je ten laatste tijdens het interview met DVZ nog de kans om dat recht te zetten. Wijzigingen die later worden gemeld, kan je alleen rechtzetten op voorlegging van geldige documenten, bijvoorbeeld een internationaal paspoort of gelegaliseerde akten, en na afspraak bij de DVZ.
Neem hiervoor contact op de Dienst Administratie Asiel van DVZ, tel. 02 488 97 16, e-mail NL asiel.administratie@ibz.fgov.be en FR asile.administration@ibz.fgov.be.

Binnen de 8 werkdagen na de indiening van je eerste verzoek moet je je aanmelden bij het gemeentebestuur van je woonplaats. Na inzage in je bijlage 26 en controle van de effectieve verblijfplaats, overhandigt de gemeente een attest van immatriculatie model A (oranje kaart) met een geldigheidsduur van 4 maanden vanaf de indiening van je verzoek om internationale bescherming (datum van afgifte van de bijlage 26). Dit AI wordt verlengd tijdens de verdere duur van je asielprocedure met telkens 8 maanden.

In afwachting van de registratie van je effectieve verblijfplaats word je voor maximum zes maanden fictief ingeschreven op het adres van Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ). Wanneer je na die tijd nog steeds niet bent ingeschreven bij de gemeente waar je verblijft, word je door DVZ geschrapt uit het wachtregister. De ambtshalve schrapping beëindigt de lopende asielprocedure niet.

 

Na het indienen van je verzoek om internationale bescherming nodigt DVZ je uit voor een voorbereidend interview.

Waar?

Dit interview vindt eveneens plaats bij DVZ op het volgend adres:

Pachecolaan 44, 1000 Brussel.

Wanneer?

De datum van dit interview wordt in de meeste gevallen vermeld op je bijlage 26. Is dit niet het geval dan krijg je op een later tijdstip een oproeping toegestuurd. 

Wat?

DVZ neemt dit kort interview af aan de hand van een vragenlijst opgemaakt door het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS). Op die manier kan het CGVS zich zo goed mogelijk voorbereiden op het 'persoonlijk onderhoud', een veel langer interview over de grond van de zaak dat later zal plaatsvinden na overdracht aan het CGVS. 

Tijdens dit voorbereidend interview worden er vragen gesteld over je identiteit, familiale situatie, vorige verblijfplaatsen, reis naar België en de redenen van jouw vlucht. 

Kijk goed na of je identiteitsgegevens en de andere gegevens van de burgerlijke staat correct zijn. Als de gegevens fout zijn genoteerd, dan heb je tijdens dit interview nog de kans om dit recht te zetten. Wijzigingen die later worden gemeld, kan je alleen rechtzetten op voorlegging van geldige documenten, bijvoorbeeld een internationaal paspoort of gelegaliseerde akten, en na afspraak bij de DVZ.

Een ambtenaar van DVZ stelt de vragen en vult de vragenlijst aan. Je krijgt bijstand van een tolk indien nodig. Na afloop leest DVZ de vragenlijst voor en moet je het document ondertekenen ter goedkeuring. Je mag weigeren, maar dan worden de redenen van weigering vermeld. Je vraagt best naar een kopie van deze vragenlijst. Het document wordt niet automatisch meegegeven. Het is belangrijk om de vragenlijst, indien nodig met een tolk, goed na te lezen en je eventuele opmerkingen of aanvullingen zo snel mogelijk per aangetekende brief aan het CGVS te bezorgen. Je kan deze ook mondeling toelichten op je eerste persoonlijk onderhoud bij het CGVS maar dan is het heel belangrijk dit helemaal bij aanvang van het onderhoud te doen. Het CGVS zal je verklaringen van de vragenlijst vergelijken met je verklaringen tijdens het persoonlijk onderhoud.

Tijdens het voorbereidend interview bij DVZ mag jouw advocaat of de vertrouwenspersoon niet aanwezig zijn. (In tegenstelling tot bij het 'persoonlijk onderhoud') Als je minderjarig bent, mag je voogd wel aanwezig zijn.

Opgelet! Indien men twijfelt of België wel bevoegd is voor het behandelen van jouw verzoek om internationale bescherming, wordt er een Dublin onderzoek gevoerd. In dat kader wordt eerst een aangepast Dublin-interview afgenomen met meer specifieke vragen over je reisroute. Blijkt België na dit onderzoek toch bevoegd te zijn dan zal er alsnog een voorbereidend interview plaatsvinden zoals hierboven beschreven. Meer informatie vind je op de pagina over het Dublin onderzoek