Gezinsbijslag in Brussel

Het rechtgevend kind moet zijn woonplaats hebben in 1 van de 19 gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Dat betekent dat de hoofdverblijfplaats van het kind volgens het rijksregister in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest moet zijn, en dat het kind daar daadwerkelijk moet verblijven.

De informatie uit het rijksregister is rechtsgeldig tot bewijs van het tegendeel. De sociale inspectiedienst van Iriscare kan het tegenbewijs leveren.

Het Grondwettelijk Hof heeft in twee arresten van 24 november 2022 en 19 januari 2023 geoordeeld dat de woonplaatsvoorwaarde kinderen die niet ingeschreven zijn in het rijksregister, maar wel daadwerkelijk in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verblijven, discrimineert. Op basis van een omzendbrief van 17 maart 2023 kunnen die kinderen hun daadwerkelijk verblijf bewijzen aan de hand van de volgende documenten:

• een officieel document van het OCMW op voorwaarde dat het gebaseerd is op de werkelijke gezinssituatie
• een attest van de politie waarin verklaard wordt dat de verblijfplaats werd vastgesteld
• een aanwezigheidsattest van een opvangcentrum of een sociaal huis
• een voorlopige verblijfsvergunning
• een vonnis waaruit blijkt dat het kind op een bepaalde plaats in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad verblijft
• een zittingsblad waaruit blijkt dat het kind op een bepaalde plaats in het tweetalige gebied Brussel-Hoofdstad verblijft
• een controle ter plaatse door een sociaal controleur van de regulator van een deelentiteit

Het kind dat volgens het rijksregister zijn hoofdverblijfplaats heeft in het Brussels Hoofdstedelijk maar dat daadwerkelijk verblijft in een andere deelentiteit, behoudt in de volgende situaties de gezinsbijslag in Brussel:

• Het kind verblijft om medische redenen in een andere deelentiteit of vergezelt een ouder die om medische redenen in een andere deelentiteit verblijft.
• Het kind is geplaats in een instelling of bij een particulier in een andere deelentiteit.
• Het kind werd ontvoerd.
• Het kind verblijft omwille van een opleiding in een andere deelentiteit.
• Het kind verblijft gedurende maximum 2 maand per kalenderjaar, al dan niet aansluitend, in een andere deelentiteit.
• Het kind verblijft gedurende de zomervakanties in een andere deelentiteit.
• Het kind verblijft omwille van de scheiding van de ouders bij de ouder waarvan de hoofdverblijfplaats verschilt van die van het kind.

Het kind dat buiten België verblijft, behoudt in de volgende 2 situaties het recht op gezinsbijslag in Brussel: 

• Het kind valt onder het toepassingsgebied van de Europese Verordening (EG) nr. 883/2004 betreffende de coördinatie van de sociale zekerheidsstelsels.
• Het kind valt onder het toepassingsgebied van één van de bilaterale overeenkomsten die België afsloot met Algerije, Bosnië-Herzegovina, Macedonië, Marokko, Montenegro, Servië, Tunesië, Turkije en Israël.

Kinderen tussen 18 en 25 jaar oud behouden in de volgende gevallen het recht op gezinsbijslag:

• Het rechtgevend kind volgt niet-hoger onderwijs voor minstens 17 uur per week.
• Het rechtgevend kind volgt hoger onderwijs voor minstens 27 studiepunten of 13 uur per week en is ingeschreven op 30 november van het academiejaar.
• Het rechtgevend kind heeft een leercontract.
• Het rechtgevend kind is een werkzoekende schoolverlater. Indien aan de volgende voorwaarden voldaan is, behoudt het kind de gezinsbijslag voor maximum 360 dagen na het beëindigen van de studies:
  • ingeschreven bij de werkgelegenheidsdienst Actiris
  • niet meer leerplichtig
  • niet vrijwillig werkloos
  • niet aan het werk voor meer dan 240 uur per kwartaal

Kinderen met een beperking krijgen gezinsbijslag tot en met de maand waarin het kind 21 wordt. Na 21 jaar is het mogelijk een inkomensvervangende of integratietegemoetkoming te krijgen van FOD Sociale Zekerheid, DG Personen met een Handicap.

Het recht op gezinsbijslag ontstaat op de 1ste dag van de maand na die waarin het rechtgevend kind dat aan de woonplaatsvoorwaarde voldoet, een toelating of machtiging tot verblijf voor meer dan 3 maanden krijgt.

Specifieke regels:

• Kinderen die erkend worden als vluchteling of subsidiaire bescherming krijgen, openen het recht op gezinsbijslag de 1ste dag van de maand na de erkenningsbeslissing.
  • Voor kinderen erkend als staatloze geldt hetzelfde, op voorwaarde dat zij beschikken over een verblijfsrecht.
• Kinderen met nationaliteit van de Europese Unie, Noorwegen, IJsland, Liechtenstein en Zwitserland krijgen bij toekenning van het verblijfsrecht van meer dan 3 maanden retroactief gezinsbijslag vanaf de aanvraag van de verklaring van inschrijving (bijlage 19).
  • Dat geldt ook voor derdelands kinderen van een burger van de Europese Unie, Noorwegen, IJsland, Liechtenstein en Zwitserland. Zij krijgen bij toekenning van het verblijfsrecht van meer dan 3 maanden retroactief gezinsbijslag vanaf de aanvraag gezinshereniging (bijlage 19ter).
• Kinderen met een bijlage 15, waarvan hokje 1, 2, 3 of 4 is aangekruist, krijgen bij toekenning van het verblijfsrecht van meer dan 3 maanden retroactief gezinsbijslag vanaf de datum op de bijlage 15.
• Het kraamgeld kan aangevraagd worden vanaf de 6de maand zwangerschap en kan uitbetaald worden ten vroegste 2 maanden voor de vermoedelijke geboortedatum, op voorwaarde dat de moeder haar woonplaats heeft in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. De betrokkene moet een medisch attest voorleggen. Wanneer de moeder en vader beiden niet voldoen aan de verblijfsvoorwaarden, kan het kraamgeld voor een rechtgevend kind dat wel voldoet aan de verblijfsvoorwaarden pas na de geboorte betaald worden.

Het recht op gezinsbijslag eindigt:

• wanneer het kind 18 jaar oud wordt en niet voldoet aan de extra voorwaarden of wanneer het kind 25 jaar oud wordt.
• wanneer het kind buiten het Brussels Hoofdstedelijk Gewest verhuist.